Diyarbakır zirvesi gaz fiyatını % 50 düşürecek

Mesut Barzani ile Başbakan Erdoğan’ın Diyarbakır’da yaptığı zirve Türkiye’nin doğalgaz alım fiyatlarını yüzde 50 düşürecek. Türkiye, Erbil yönetiminden bin metreküpü 250 dolardan, 10 milyar metreküp gaz alacak

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi (KRG) Başkanı Mesut Barzani ile Diyarbakır’da gerçekleştirdiği “dev zirvenin” ekonomik boyutu da netleşmeye başladı. Buna göre, ziyaret en çok bölgedeki gaz rezervlerinin Türkiye’ye ve Türkiye üzerinden de Avrupa’ya taşınmasını sağlayacak. İlk etapta, Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı’na paralel yapılacak bir doğalgaz boru hattı ile yıllık 10 milyar metreküplük gaz alınacak. Söz konusu gazın fiyatı ise 250 dolar düzeyinde olacak. Bu da halen İran ve Rusya’dan alınan gazın yarı fiyatına karşılık gelecek.

 PROJELER START ALACAK

Erdoğan ile Barzani’nin Diyarbakır’da gerçekleştirdiği dev zirve, Türkiye ile Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi arasında daha önceden imzalanan ancak, Irak merkezi yönetiminin ve Avrupa ülkelerinin karşı çıkması nedeniyle hayata geçirilemeyen projelerin start almasını sağlayacak.

Taraf’ın, Dışişleri Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı kaynaklarından edindiği bilgiye göre, Türkiye’nin, Kuzey Irak Bölgesel yönetimi ile petrol arama, doğalgaz boru hattı, petrol taşıma, elektrik satışı konusunda daha önceden yapılmış anlaşmaları bulunuyor. Söz konusu projelerin bir kısmı, merkezi hükümetinin tepkisi bir kısmı Suriye’deki iç karışıklık ve operasyon ihtimali nedeniyle hayata geçirilemedi. Suriye operasyonun askıya alınması, çözüm süreci ile birlikte bölgede silahların susması ile birlikte, projelerin yeniden gündeme geldi.

ZİYARET GAZI ETKİLEYECEK

Zengin petrol ve gaz yatakları bulunan Kuzey Irak yönetimi, petrolü tankerlerle denizlere taşıyabiliyor. Gaz rezervleri ise doğalgaz boru hattı olmadan pazarlanamıyor. Türkiye, Kuzey Irak’taki gazın Avrupa’ya taşınması için en uygun güzergâh olarak görülüyor. Ve bu nedenle, Türkiye ile Kuzey Irak yönetimi arasında, iki doğalgaz hattı yapılması konusunda prensipte anlaşmaya varıldı.

Buna göre, ilk etapta Türkiye’nin ihtiyaçları için kullanılmak üzere Kerkük Yumurtalık Petrol Boru Hattı’na paralel doğalgaz hattı yapılacak. Hattan yıllık 10 milyar metreküplük gazın taşınması öngörülüyor. Söz konusu gaz, Türkiye’de kullanılacak. Fiyatı ise 250 dolar düzeyinde olacak. Türkiye, Rusya ve İran gibi ülkelerden ise halen 500 doların üzerinde bedelle gaz alımı gerçekleştiriyor. Projenin hayata geçmesi halinde, Türkiye gaz alım bedelini yüzde 50 oranında indirmiş olacak.

İkinci olarak Kuzey Irak’taki gaz rezervlerinin Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınması öngörülüyor. Bunun içinde yeni bir transit hattın yapılması planlanıyor. Hatta gazın Ceyhan’a kadar borularla taşınması ve burada sıvılaştırılarak gemilerle Avrupa ülkelerine pazarlanması da öngörülüyor.

BARZANİ’YE EK 5 MİLYAR $

Erdoğan, Barzani görüşmesi ikinci olarak petrol projelerini hızlandıracak. Bu çerçevede, Türkiye’nin bölgedeki petrol arama çalışmaları start alırken, mevcut petrol hattından petrol akışı sağlanacak ve ayrıca halen devam eden Erbil-Türkiye Petrol Hattı da, Kuzey Irak yönetiminin petrolden sağladığı gelirin artmasını sağlayacak. Yeni projelerin hayata geçmesi ile birlikte halen 11 milyar dolar olan Kuzey Irak yönetiminin petrol gelirlerinden elde ettiği yıllık pay tutarı 5 milyar dolar artarak 16 milyar dolara ulaşacak.

İşbirliğiyle elektrik ihracatı da artacak

ENERJİ alanındaki işbirliği elektrik alanında da güçlendirilecek. Kuzey Irak ile Türkiye arasındaki mevcut iletim hattının kapasitesi arttırılacak. Yine bölgenin elektrik başta olmak üzere, altyapısının oluşturulması da Türkiye tarafından gerçekleştirilecek.

Hüseyin Özay/Taraf