Hükümet harcadı hesabını vermiyor

TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda yaşanan büyük tartışmalardan sonra kabul edilen, 2014 yılı Bütçe Tasarısı’nın Genel Kurul görüşmelerinde zor bir süreç bekleniyor.

Hükümetin bütçe sunumuyla başlayacak ilk günde, bütçenin tümü üzerinde görüşmeler tamamlanacak. Plan bütçe görüşmelerinde sık sık Sayıştay raporlarının gelmemesini sert şekilde eleştiren muhalefet partileri aynı eleştiri ve görüşlerini Genel Kurul çalışmalarında da gündeme getirecek. Meclis’teki muhalefet partilerine göre bütçenin meşruiyeti yok.

BDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, “Bütçelerin en temel özelliği şeffaf, denetlenebilir ve hesap verilebilir olmasıdır. Halkın politikasını ve görüşlerini kendi içlerinde barındırmalarıdır. Ama AKP hükümetinin hazırlamış olduğu bütçede BDP olarak bu temel ilkelerin hiçbirine riayet edilmediğini görüyoruz” dedi.

Sayıştay raporlarının eksik olduğunu, sembolik olarak hazırlanan raporlar içinde ise denetim yapıldığına dair bir bilginin bulunmadığını ifade eden İdris Baluken, bunu kabul etmelerinin mümkün olmadığını söyledi.

BÜTÇENİN MEŞRUİYETİ YOKTUR

BDP Grup Başkanvekili İdris Baluken bütçeye ilişkin eleştirisini şöyle dile getirdi: “Denetlenebilir olmayan bir bütçenin de meşruiyeti yoktur. Biz görüşlerimizi plan bütçe komisyonu çalışmalarında da defalarca dile getirdik. Muhalefet şerhinde de bu görüşlerimizi ifade ettik. Buna rağmen meşruiyeti tartışmalı olan bütçe kanun tasarısının aynı şekilde Genel Kurul’a getirileceğini görüyoruz. Bütçenin halkın genel sorunlarını ele alan temel olarak ülkede yaşanan sosyal toplumsal ekonomik yani hayatın her alanını ilgilendiren sıkıntılarla ilgili planlamaları içermesi gerekiyor. Bütçe kanun tasarısında bu konuda da ciddi yetersizlik var. Bütçenin gelir kaleminde büyük yükü siz halktan çalışanlardan işçilerden topladığınız vergiler üzerinden tanımlıyorsunuz. Gider kaleminde ise halkla çalışan kesimlerle ortaklaşmayı esas almıyorsunuz. Bunu kabul etmek mümkün değil.

Sağlık, eğitim, ulaşım gibi temel konulara pay ayırması gereken hükümet daha çok askeri harcamalar ve güvenlik üzerine bir planlama yapmış durumda.”

BARIŞI ÖNCELEMİYOR

“Özellikle bu yıl başlayan çözüm süreciyle beraber ülkede daha çok demokrasi, özgürlüklerin genişlemesi ve barışla ilgili ciddi bir gündem şekillenmişti. Halkın bu yönde ciddi bir beklentisi vardı. Dolayısıyla hazırlanan bütçe kanun tasarısında da daha çok, barışı önceleyen bazı planlamaların olması gerekiyordu.

Askeri harcamalar ve güvenlik harcamalarının azalması gerekiyordu. Halkın temel olarak sorunlarını ele alan eğitimle, sağlıkla, ulaşımla ilgili, açlıkla yoksullukla işsizlikle ilgili halkın refah düzeyi ile ilgili düzenlemelerin olması gerekiyordu. Gelir dağılımındaki adaletsizlerin giderilmesi gerekiyordu.

Biz, Barış ve Demokratik Çözüm Bakanlığı’nın da kurulması gerektiğini ifade ediyoruz parti olarak. Buna gidecek bazı planlamaların ipuçlarını biz bu bütçe kanun tasarısında görmek isterdik. Ama gerek ülkenin içinde bulunduğu çözüm sürecine gerekse de Ortadoğu’da yürütülen yanlış dış politikayı halkların barışını esas alan bir perspektifle değerlendirecek bir planlamayı görmedik.

Bu da tabi halkımız adına açıkçası bizde hükümetin, devletin genel yaklaşımı ile ilgili bir kaygı uyandırıyor. Bütün bunlara karşı muhale-fetimizi ortaya koyacağız.”

TARAF, SANSÜRÜN BELGESİNİ YAYINLAMIŞTI

Taraf, daha önce TBMM’de krize neden olan “Sayıştay sansürü” ile ilgili belgeleri yayınlamıştı. Taraf’ın yayınladığı haberde, Maliye Bakanlığı’nın 2012 yılı Sayıştay raporunda, toplam 31 bulgunun 15’nin denetçinin raporundan çıkarıldığı ayrıca raporun, 277 sayfadan 30 sayfa olarak özetlendiği belirtilmişti. Sansür tartışmaların yaşandığı kurumların başında Maliye Bakanlığı geliyor. Sayıştay’ın Maliye Bakanlığı’nın 2012 yılı hesaplarıyla ilgili hazırladığı raporda, özetleme esnasında 15 bulgu rapordan çıkarıldı. Taraf’ın ulaştığı denetçi raporu ile özet rapor arasında büyük farklılıklar bulunuyor. Örneğin, denetçinin raporunda 31 bulgu yer alırken, özet raporda ise daha çok dileklerin yer aldığı 16 bulgu yer aldı. Denetçinin hazırladığı raporda yer aldığı halde özet raporda yer almayan bulguların daha çok mevzuata aykırı işlemlerin anlatılması dikkat çekti. Örneğin, protokol yoluyla kiraya verilen kıyı alanlarında mevzuata aykırı olarak tesis yapılması, yedek ödenek harcamaların tam olarak kamuoyuna açıklanmaması, ittifak hakkı bedellerin mevzuata aykırı olarak belirlenmesine ilişkin bulgular özet raporda yer almadı.

CHP: Maksat raporların Meclis’e getirilmesi

CHP ise bütçe görüşmelerinde her bölüm için altı önerge hazırladı. Yaklaşık 70 bölüm için bu önergeler verilecek. Ayrıca üniversitelerle ilgili olarak da 200 bölüm var. Dolayısıyla CHP 10 gün sürecek bütçe görüşmelerinde 1.800 önerge verecek. CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, “Türkiye’yi bütçesiz bırakmak gibi bir niyetimiz yok. Ama Sayıştay raporlarının saklandığı bir bütçeyi meşru olarak göremeyiz” dedi. Engin Altay şöyle konuştu:

“Siyasetin şeffaf yapılması siyasetin olmazsa olmazlarındandır. Hele hele bütçe gibi para işlerinin görüşüldüğü, konuşulduğu, kabul edildiği, onaylandığı bir kanun tasarısında Sayıştay raporlarının Meclis’ten kaçırılması bütçe ile ilgili bir şaibe ortaya çıkarmıştır. Bu raporlar gelmeden bu bütçenin meclisten geçmemesi gerektiğini düşünüyoruz. Adeta bir şeylerin üstü örtülüyor. Meclis’teki muhalefetten ve kamuoyundan saklanmak isteniyor. Buna göz yummamız mümkün değil. TBMM iç tüzükten kaynaklı ve Anayasanın 162. Maddesinin öngördüğü çerçevede bütçe görüşülürken bütün bölümlerde önergelerimiz olacak. Denetim görevimizi yapmazsak suç işlemiş oluruz. Suç işlemeyeceğiz. Şaibeli bir bütçe, gayri meşru bir bütçe... Bunlar Sayıştay raporlarını Meclis’e getirmeyerek bir suç işliyor bizim de denetim görevini yapmamamız isteniyor.”

Taraf