FT seçti; Yılın en etkili 25 kadını; listede kimler var?

Uluslararası ölçekte 25 ismin yer aldığı listeye giren isimler, yine güçlü kadınlar tarafından yazılan yazılarla sunuldu.

FT editörü Roula Khalaf imzalı yazıda, ‘son listenin pek çok prestijli ödül alan kadınla dolup taştığı fakat Nobel, Pulitzer, Grammy ve Dünya Kupası gibi ödüllerin bile onların çok yönlü işlerinin doğasını tam olarak kavrayamadığı’ vurgulandı.

 FT’nin listesindeki kadınlar ve onlar hakkında yazan isimler şöyle:

Margot Robbie, Emerald Fennell

Gezegendeki en büyük film yıldızlarından biri, Oscar adayı bir aktris ve hızla Hollywood’un en büyüklerinden biri haline gelen ‘LuckyChap’ adlı bir yapım şirketini yöneten bir yapımcı. O ve ortakları akıllı, transgresif ve orijinal filmlerin para kazanabileceği bir dünya olduğunu kanıtlıyor. Birçoklarının “Yapılamaz” dediği Barbie birkaç hafta içinde 1 milyar dolar barajını aştı. Margot için hiçbir şey yapılamaz değil. Margot’nun arkanızda durması, arkanızda koca bir ordunun durması gibi bir şey.

Beyonce, Oprah Winfrey

Rönesans Dünya Turu’nun her anında dudaklarımı uçuklatan bir hayranlık içindeydim. Günler sonra kendimi “Bu da neydi?” diye sorarken ve konseri başkalarına anlatmaya çalışırken gözyaşlarımı tutamazken buldum. Birinin gücünü ve ihtişamını tamamen somutlaştırmasına tanıklık etmek bir mucizeydi. Beyoncé olmanın gerektirdiklerine daha da fazla hayranlık ve saygı duyarak stadyumdan çıktım ve sanatından ilham alarak kendi hayatımın sesini yükselttim.

Barbara Kingsolver, Ann Patchett

Barbara Kingsolver uzun zamandır okuyucularına iklim krizine ve yoksulluğa karşı gözlerini açmaları gerektiğini hatırlatıyor. O sadece en büyük yazarlarımızdan biri değil, aynı zamanda en büyük öğretmenlerimizden biri ve bu ustalığını günümüz Appalachia’sında geçen Charles Dickens’ın ‘David Copperfield’in yeniden anlatımı ‘Demon Copperhead’de olduğu kadar hiçbir yerde göstermiyor. Hikâye altüst edilmiş ve genişletilmiş olabilir, ancak Dickens gibi Kingsolver da yoksulların, özellikle de çocukların acılarına ışık tutmak istiyor. Pulitzer’i kazanmasına şaşmamalı. Bu onun başyapıtı.

Phoebe Philo, Gabrielle Boucinha

Celine’de kreatif direktörlük yaparken oluşturduğu çağdaş minimalist estetik, markayı tanımlamaya başladı ve etkisi hala hissediliyor. Hem moda endüstrisi içinde hem de dışında edindiği kült takipçi kitlesi, onun çalışmalarının bir kanıtı. Bunca yıl sonra bile gerçekten eskimiyor ve yeri doldurulamıyor. Kadınların kıyafetlerden ne istediğine ve kıyafetlerin onlara nasıl hissettirdiğine öncelik vererek kadın giyimini dönüştürdü. Phoebe, ekimde piyasaya sürülen ve merakla beklenen kendi adını taşıyan markasıyla, görünüşe göre kaldığı yerden devam ediyor.

Alia Bhatt, Shubhra Gupta

Kendine özgü bir yol çizmeye başlayan Bhatt, gişe rekorları kıran son filmlerinde zorlu rollerin üstesinden ustalıkla geldiği için eleştirmenlerin gözdesi. Yıldız gücünü, aile içi istismarı konu alan 2022 yapımı Netflix filmi ‘Darlings’ gibi finanse edilmesi zor projelere yeşil ışık yakmak için kullandı. 30 yaşında yapımcı oldu, bir Hollywood aksiyonunda kötü adam rolünü üstlendi ve güçlü Yash Raj Films’in casus evreninde süper ajan rolüyle yer alarak güçlü erkekler kulübüne katılan ilk kadın oyuncu oldu.

Aespa, Yoojin Choi

Kore listelerinin üst sıraları erkek gruplarının hakimiyetindeyken, yeni bir kız grubu dalgası yükselişe geçti. İlk albümlerini yayınlamalarından bu yana geçen iki yıl içinde aespa, K-pop kız grupları için bir dizi rekor kırdı ve ardından üç ardışık albümle bir milyon ilk hafta satışını geçen ilk grup oldu, Coachella’da çaldı ve bir dünya turu başlattı.

Lola Shoneyin, Chimamanda Ngozi Adichie

Nijerya’da türünün ilk örneği Aké Sanat ve Kitap Festivali’ni başlatarak her yıl kıtanın dört bir yanından yazarları söyleşiler ve atölye çalışmaları için bir araya getiriyor.

Mira Murati, Marissa Mayer

OpenAI’ın baş teknoloji sorumlusu Mira Murati, şu andaki derin dijital dönüşümün ön saflarında yer alıyor. Arnavutluk’ta doğan Mira, artık yapay zekanın hızlı gelişiminin merkez üssünde yaşıyor. OpenAI’ın çığır açan ürünleri ChatGPT ve Dall-E, dünyanın hayal gücünü yakaladı ve çalışma, öğrenme ve kendimizi yaratıcı bir şekilde ifade etme şeklimizi temelden değiştirecek. Bir teknoloji şirketini yöneten bir kadın olarak Mira’nın hikayesi ve liderliği, yönettiği geleceği belirleyen teknoloji kadar ilham verici.

Fran Drescher, Lisa Ann Walter 

SAG-AFTRA’nın başkanı olarak, stüdyolarla kabul edilebilir bir anlaşma sağlamak için bu yıl 118 gün süren bir greve liderlik etti. Bu müzakerelere girerken, onlarca yıldır birlikte iş yaptığı CEO’lar onun sadece Queens’li sevimli, ukala bir kız olduğunu sanıyordu. Öyle de olsa sendikamızı (ve nihayetinde sektörü) bir araya getirebilecek tanıdığım tek sanatçı da oydu. Endişelerimizi doğrudan CEO’lara ileterek onların bizi sadece kar-zarar tablosundaki rakamlar olarak değil, insan olarak görmesini sağladı. Fran dümendeyken başardıklarımız tek kelimeyle olağanüstü.

Mary Barra, Rana Foroohar

Sendikalı bir makinistin kızı General Motors CEO’su Mary Barra, otomotiv sektöründe son on yılların en büyük işçi eyleminde diğerlerinin aksine işçilerin yanında yer aldı. GM, akü fabrikalarının UAW ana sözleşmesinin bir parçası olmasına izin veren ilk şirket oldu ve bu da ona hem işçi liderlerinden hem de kamuoyundan övgü kazandırdı.

Ursula von der Leyen, Janet Yellen

Ursula von der Leyen, Avrupa Komisyonu’na liderlik etmenin günlük gerekliliklerini olağanüstü bir beceri ve zarafetle yerine getirdi ve ilk kadın başkanı olarak engelleri aştı. Ve bunu eşi benzeri görülmemiş küresel zorlukların yaşandığı bir dönemde yaptı.

Janet Truncale, Brooke Masters

53 yaşındaki Janet Truncalel bir engeli daha aşarak bir Big Four firmasının başına geçen ilk kadın oldu. Onun başarısı, profesyonel hizmetlerde on yıllardır süren bir evrimin doruk noktası.

Karin Keller-Sutter, Elisabeth Svantesson

İsviçre maliye bakanı, bu yılın başlarında Credit Suisse bankacılık kriziyle başa çıkmadaki kararlı adımları sayesinde İsviçre ekonomisini kurtardı ve bu yıl Washington’da düzenlenen IMF toplantısında dünyanın dört bir yanından takdir topladı.

Lisa Dyson, Alondra Nelson

Tarihte teorik fizik alanında doktora yapan dördüncü Afrikalı-Amerikalı kadın Dyson, Kiverdi ve Air Protein adlı işletmeleriyle çağımızın en büyük zorluklarından ikisi iklim krizi ve gıda kıtlığına çözümler sunarak, araştırma ve geliştirmeye yönelik ortogonal yaklaşımların kamu yararına nasıl hizmet edebileceğini gösteriyor.

Carol Tomé, Lynn Martin

Dünyanın en belirsiz anlarından birinde en önemli kurumsal liderlik rollerinden birini üstlenen Carol Tomé, UPS’e damga vurdu. Şirketin ilk dışarıdan gelen ve ilk kadın CEO’su, Fortune 500 şirketlerini yöneten sadece 52 kadından biri.

Makiko Ono, Sakie T Fukushima

Dünyanın en kalkınmış ekonomilerinden birine sahip bir G7 ülkesi ama yüksek gelirli ülkeler arasında en yüksek cinsiyete dayalı ücret farkları Japonya’da. Tokyo Prime Market’ta işlem gören 1802 şirketten yalnızca 16’sının başında kadın bulunuyor. Ancak bazı umut ışıkları da yok değil. Jim Beam ve Yamazaki viskileriyle tanınan Suntory Group’a bağlı meşrubat şirketi Suntory Beverage and Food’un CEO’luğuna terfi eden Makiko Onoi, 1 milyon Yenlik bir Japon şirketinin başına geçen ilk kadın. Ono, köklü bir Japon şirketinin gıpta edilen ve yakın zamana kadar erişilmesi zor CEO’luk pozisyonuna ulaşarak örnek teşkil etti.

Marina Silva, Michelle Bachelet 

Kauçuk işçilerinden oluşan küçük bir köy topluluğunda yağmur ormanlarına yakın bir yerde büyüyen Brezilya çevre ve iklim değişikliği bakanı, ormansızlaşmanın yarattığı yıkıma ilk elden tanıklık etti ve hayatını bununla mücadeleye adadı. Marina, kendi toplumundan federal senatoya seçilen ilk kişi ve Amazon bölgesinde sürdürülebilir kalkınma için uğraşıyor. Amazon Fonu’nu kurdu. Onun liderliğinde ormansızlaşma 2004 ile 2007 yılları arasında yüzde 59 oranında azaldı.

Marie-Claire Daveu, Anya Hindmarch

Kendisi lüks endüstrisinde sürdürülebilirliğin sesli bir savunucusu ve gerçek değişimin önünü açmakta. Değişimin ateşlenmesindeki katkısı, bu kritik dönemde inanılmaz derecede değerli.

Nergis Safiye Muhammedi, Marjane Satrapi

İranlı Nergis cesaretin kişileşmiş hali. Hücre hapsi ve ağır tecrit cezasına karşı mücadele ediyor. Avukat ve yazar Şirin Ebadi’den sonra Nobel kazanan ikinci İranlı kadın. Bu dünyaya güçlü bir mesaj. O hepimizi temsil ediyor. Özgürlükten daha güzel tek bir şey var: özgürlük için mücadele etmek. İşte bu da onu benim için dünyanın en ilham verici insanı yapıyor.

Olena Zelenski, Kaja Kallas

Kocası Volodimir Zelenski gibi Olena da dayanıklılığın küresel bir sembolü haline geldi. Savaş sırasında Ukraynalıların ruh sağlığını ele almadaki liderliği hayati önemde.

Coco Gauff, Naomi Osaka

2023 Amerika Açık şampiyonu olarak tarihe geçen 19 yaşındaki Amerikalı raket, önemli anlarda sesini kullanarak, Black Lives Matter hareketi için konuşarak ve memleketi Florida’daki LGBT+ karşıtı yasalara karşı çıkarak harika bir iş çıkardı.

Elizabeth Maruma Mrema, Caroline Lucas

Mrema’nın özenle ve ustalıkla yönettiği COP15 anlaşması, yaban hayatı tahribatını durdurmayı ve tersine çevirmeyi ve 2030 yılına kadar gezegenin yüzde 30’unu doğa için korumayı öngörüyor. 20 yıldır BM Çevre Programı’nda çalışan profesyonel avukat, BM Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi’ne öncülük eden ilk Afrikalı kadın.

Katalin Karikó, Karen S Lynch

Macaristan doğumlu biyokimyacı Katalin Karikó, COVID-19’a karşı mRNA aşılarının geliştirilmesini sağlayan keşifleri nedeniyle umut dolu bir gelecek tasavvur etmemizi sağladı. Karikó’nun mRNA üzerine yaptığı dönüştürücü araştırma, hayat kurtaran aşıların geliştirilmesinin temelini attı. Karikó şimdi 2023 Nobel Ödülü sahibi. Azmi için ona sonsuza dek minnettarız.

Çen Çien-Jou, Çien Li-ying

Eski Demokratik İlerici Parti çalışanı Çen, partisi tarafından işe alınan bir film yapımcısı tarafından iş yerinde cinsel tacize uğradığını anlatarak Tayvan’ın #MeToo hareketini ateşledi. Onun paylaşımından önce kimse cinsel taciz iddiasıyla ortaya çıkmıyordu. Çen’in cesareti sayısız kişiye hikayesini paylaşması için ilham vererek fenal halde ihtiyaç duyulan değişimi başlattı: işyerinde tacize karşı daha güçlü yasalar ve aynı zamanda daha derin bir toplumsal hesaplaşma.

Jenni Hermoso, Leah Williamson

Jenni, bu yaz Kadınlar Dünya Kupası’nda da gösterdiği gibi topla ne isterse yapabiliyor. Her maça ilk 11’de başladı, turnuva boyunca üç gol attı ve İspanya’nın kupayı ilk kez kazanmasında baş rölü üstlendi. Bu zaferin ardından takımın başarısının tadını çıkarması gerekirken dönemin İspanya Futbol Federasyonu başkanı Luis Rubiales, Jenni’yi dudaklarından öptü. Rubiales o zamandan beri cinsel saldırıyla suçlanırken Jenni medyanın yoğun ilgisine rağmen, doğru olduğunu bildiği şeyi yapmaya devam etti ve adalet arayışında, bu ve benzeri davranışların bir daha yaşanmaması için dünyanın dört bir yanındaki kadınlara örnek oluyor. Sadece sahada değil, saha dışında da cesur bir lider.