Türkiye, 3. çeyrekte beklentilerin üzerinde büyüdü

Türkiye ekonomisini yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,9 büyüme kaydetti.

TÜİK verilerine göre çeyreklik büyüme ise yüzde 0,3 olarak açıklandı.

Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları 2023 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 11,2 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları %5,3; yatırımlar ise yüzde 14,7 arttı.

Mal ve hizmet ithalatı 2023 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 14,5 artarken ihracatın büyümesi yüzde 1,1 büyüdü.

Beklenti yüzde 5,5 seviyesindeydi

Ekonomistlerin beklentisi üçüncü çeyrekte yıllık büyümenin yüzde 5,5 olacağı yönündeydi.

Ankette yıllık büyümeye ilişkin en düşük tahmini veren kurum üçüncü çeyrekte yıllık yüzde 4,1; en yüksek tahmini veren kurum yüzde 6,1 büyüme bekliyordu.

Ankette çeyreklik büyüme beklentisi ise yüzde 1 olarak belirlenmişti. Bu veriye ilişkin en yüksek beklenti yüzde 1,6; en düşük beklenti ise yüzde 0,3 olmuştu.

Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde Mayıs sonunda yapılan seçimler öncesinde izlenen gevşek para politikası, yüksek enflasyon ve TL'de olası yeni değer kayıplarına karşı kendini korumak isteyen tüketicilerin borçlanmasını ve tüketimi artırmasının da etkisiyle yüzde 3,9 büyüme kaydetmişti.

Üçüncü çeyrekte 15 puanlık sıkılaşma

Türkiye'de seçimlerin tamamlanmasının ardından yeni Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yönetimiyle birlikte sıkılaşma döngüsüne girilmişti.

Hafize Gaye Erkan başkanlığındaki TCMB Haziran ayındaki ilk toplantısında faizi yüzde 8,50'den yüzde 15 seviyesine çıkarmıştı.

Bundan sonraki dönemde faiz artışları devam etmiş ve Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında toplamda 15 puanlık artışla politika faizi yüzde 30 seviyesine yükseltilmişti.

Sıkılaşma kredi faizlerinde de etkisini göstermişti. Temmuz başında yüzde 48 seviyesinde olan ortalama ihtiyaç kredisi faizi Eylül ayı sonunda yüzde 59 seviyesine çıkmıştı. Ticari kredi faizleri de aynı dönemde yüzde 24'ten yüzde 45'lere yükselmişti.

Kredi büyümelerinde ivme gerilemişti

Sıkılaşma ortamı yılın üçüncü çeyreğinde kredi büyümelerinde etkisini göstermişti. Temmuz ayının başında tüketici kredilerinde yüzde 40 olan trend büyüme üçüncü çeyreğin sonunda yüzde 20'ye kadar gerilemişti.

Bu veriler ışığında Türkiye'nin büyümesine ilişkin öncü göstergelerde perakende satışlarındaki ivme kaybı dikkat çekmişti.

TÜİK verilerine göre, perakende satışlar Ağustos ayında aylık olarak yüzde 4,7; Eylül ayında ise yüzde 0,7 düşüş gösterdi.

Sanayi üretimine ilişkin göstergeler de gerilemeye işaret etmişti. Ağustos ayında sanayi üretiminde aylık gerileme yüzde 0,8'i görmüştü.