Et ithalatı rekor kırdı, bu işten kim para kazanıyor?

TÜİK, yılın ilk yarısına ilişkin Dış Ticaret İstatistiklerini yayımladı. Buna göre haziran ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,8 artarak 5 milyar 298 milyon dolardan, 5 milyar 871 milyon dolara yükseldi.

Dış ticaret istatistikleri genelinde ithalat gerilese de hayvancılık ürünlerindeki ithalat rekor düzeye ulaştı. Artan üretim maliyetlerine bağlı olarak yüksek et fiyatlarına karşın hükümet bir kez daha ithalat sopasını çıkardı.

Birgün'den Havva Gümüşkaya'nın haberine göre 14 yıldır kesintisiz süren et ithalatında bu yılın ilk altı ayında 2018’deki rekorun üzerine çıkıldı. Haziran ayında 63,2 milyon dolarlık et ithalatı yapılırken Ocak-Haziran dönemindeki fatura 336,2 milyon dolar oldu. 2023 Ocak-Haziran dönemine göre et ithalatı 4 kat arttı.

2018 yılında et ithalatı 323 milyon 554 bin dolarlık fatura ile rekor düzeye ulaştı. Bu yıl ise kırmızı et fiyatlarındaki artış nedeniyle ithalatta gaza basılınca ilk altı ayda 336 milyon 236 dolar et ithalatına harcandı.

Et ithalatının yanı sıra canlı hayvan ithalatına da son sürat devam edildi. TÜİK rakamlarına göre haziranda 69,5 milyon dolar tutarında canlı hayvan ithalatı yapıldı.

Ocak-Haziran döneminde yapılan canlı hayvan ithalatının faturası ise 372 milyon 249 bin dolar oldu. Artan fiyatlara karşı ithalatın kısa vadeli ve geçici bir çözüm olduğu yönündeki eleştirileri görmezden gelen Tarım ve Orman Bakanlığı, bu yıl kırmızı et üretiminde yüzde 5 oranında bir azalma bekliyor.

ESK, 2023 yılında Avrupa’dan 3 bin 481 ton, Bosna Hersek’ten 801 ton olmak üzere toplam 4 bin 293 ton taze/soğutulmuş kemiksiz sığır eti ve 38 bin 641 ton taze/soğutulmuş çeyrek karkas sığır eti ithal etti.

Toplam et ithalatı 43 bin ton olarak gerçekleşti. Güney Amerika ülkelerinden 56 bin 249 baş, Avrupa ülkelerinden ise 18 bin 305 baş olmak üzere toplam 74 bin 554 baş canlı kesimlik sığır ithalatı yapıldı.

CANLI HAYVAN İTHALATI (OCAK-HAZİRAN) (DOLAR)

• 2018: 884 milyon 215 bin

• 2019: 326 milyon 564 bin

• 2020: 187 milyon 878 bin

• 2021: 176 milyon 514 bin

• 2022: 74 milyon 591 bin

• 2023: 377 milyon 590 bin

• 2024: 372 milyon 249 bin

ET İTHALATI (OCAK-HAZİRAN) (DOLAR)

• 2018: 186 milyon 249 bin

• 2019: 55 milyon 720 bin

• 2020: 37 milyon 535 bin

• 2021: 29 milyon 917 bin

• 2022: 71 milyon 885 bin

• 2023: 79 milyon 885 bin

• 2024: 336 milyon 236 bin

∗∗∗

ESK İTHALAT OFİSİ GİBİ

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi ve CHP Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu da yaptığı değerlendirmede şunları kaydetti:

"Bugüne kadar en fazla et ve et ürünleri ithalatı 2023 yılında gerçekleşmişti. 2023 yılının tamamında 363 milyon dolarlık et ve et ürünleri ithalatı yapılmışken 2024’ün ilk beş ayında 62 milyon 724 bin dolarlık ithalat olmuş.

İktidar, kasaplık hayvan ve et ithalatıyla ülkedeki et fiyatlarını regüle etmeye çalışıyor. Ancak üreticiyi de perişan ediyor ESK adeta bir ithalat ofisi gibi çalıştırılıyor. Bakanlık neden yerli üreticiye destek ve teşvik vermiyor? Bu işten kim kazanıyor?”